Theo Hiddema is terug! 6 opmerkelijke feiten over zijn roerige leven

Theo Hiddema vertrok eind vorig jaar uit de Tweede Kamer na het interne geruzie over antisemitische appjes bij Forum voor Democratie, maar keert nu terug als senator voor de partij van Thierry Baudet. Bij zijn vertrek noemde de inmiddels 77-jarige Hiddema zich nog “politiek arbeidsongeschikt”.

De dandy-advocaat maakt zijn terugkeer bekend in een interview met NRC: “Het is maar één dag vergaderen per week. Ik hoef niet meer mijn kostbare tijd te verdoen door naar het plafond te koekeloeren.”

Hij zegt in het gesprek met de krant dat FVD “een wonderschoon programma” heeft waar hij nooit afstand van heeft genomen en dat hij er van overtuigd is dat er “geen wappies meer achter de gordijnen” zitten.

Hiddema neemt de Senaatszetel over van oud-FVD’er Nicky Pouw-Verweij die voor JA21 in de Tweede Kamer is verkozen.

Hiddema begon in 1975 aan zijn carrière als advocaat en stapte in 2017 voor Forum voor Democratie de politiek in. Dit zijn zes zaken die je over de flamboyante strafpleiter en politicus wilt weten.

Hij komt regelmatig in de problemen door zijn ongezoute uitspraken

Hiddema staat bekend om zijn bloemrijke taalgebruik en ongezouten uitspraken. Regelmatig leidde dat tot berispingen of zelfs schorsingen.

Zo noemde hij een oud-cliënt "addergebroed", had hij een vete met journaliste Valerie Lempereur over wie hij zei "ik had haar graag een grafkrans gestuurd" en beledigde hij een officier van justitie met de uitspraak "deze zaak is zo simpel dat zelfs de officier hem kan begrijpen".

Ook voor de gebroeders Anker, twee collega-advocaten, kan hij weinig sympathie opbrengen: "Hoe die twee de heilsoldaat uithangen – daar word ik een beetje wee van", zegt hij in de door Stan de Jong geschreven biografie 'Mr. Hiddema, strafpleiter, dandy, dwarsligger'. "Ook dat voortdurende gescherm met het feit dat ze zo veel zaken pro deo doen. De argeloze burger zou kunnen denken dat pro deo betekent dat advocaten gratis procederen. Maar dat is natuurlijk niet het geval."

Ook in zijn politieke loopbaan schroomde Hiddema niet om zijn omgeving te bekritiseren. Zo zei hij al snel na zijn aantreden niet onder de indruk te zijn van "het geestelijke klimaat" in de Tweede Kamer waar volgens hem "veel domme mensen" in zitten. Hij omschreef het parlement als een "wespennest vol hypocrisie en schijnfatsoen".

Ook uit hij regelmatig kritiek op de media: "De kranten lijden onder het columnitis-virus, iedere tuttebel krijgt tegenwoordig een paar kolommen om lelijk te doen over Baudet."

Theo Hiddema bracht zijn tienerjaren door in kostgezinnen en op internaten

Hiddema groeide op op een boerderij op het Friese platteland, maar werd al op zijn elfde naar een kostgezin in Leeuwarden gestuurd.

"Mijn ouders zaten er niet op te wachten verzeild te raken in opvoe­dings­problematiek aangaande het puberschap", vertelde hij daar vorig jaar over tegen het AD. "Maar ik heb geen trauma in mijn jeugd opgelopen. Ik heb nooit heimwee gehad. Wel ontwikkelde ik een heel fijn gevoel voor autoriteit en hoe je eraan kunt ont­komen."

Na jaren in kostgezinnen en zijn opleiding op de Franse school in Leeuwarden was hij naar eigen zeggen ingrijpend veranderd. "Op mijn 15de kwam ik eruit. Ik was helemaal verwilderd, totaal een stadsjongen geworden."

Daarna ging hij nog naar het christelijk lyceum en de hbs en verbleef hij op internaten.

Zijn vader en oudere broer waren lid van de NSB

De vader van Theo Hiddema en zijn oudere broer Frans zijn lid geweest van de NSB, de Duitsgezinde nationaal-socialistische beweging van voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland.

Ze meldden zich halverwege de jaren dertig aan bij de NSB en stapten daar later weer uit toen ze hun vergissing begrepen. Na de oorlog zijn ze als straf enige tijd geïnterneerd geweest.

In een interview met Nieuwe Revue toonde Hiddema in 2018 veel begrip voor zijn 'foute' vader en broer: "Als ik boer was geweest in die tijd, had ik me misschien ook kunnen laten overhalen tot een NSB-lidmaatschap. Wat de NSB later typeert als een stelletje landverraders en Jodenvervolgers, daar was binnen de Friese agrarische gemeenschap helemaal geen sprake van. Het was enkel boerenbelang. De politieke ideeën over ras en geloof speelden totaal geen rol."

De dood van zijn vrouw heeft zijn leven ingrijpend veranderd

Het overlijden van zijn echtgenote Gerrie in 2016 aan kanker leidde tot een "onaangekondigde wolk van verdriet", vertelde Hiddema vorig jaar tegen het AD. Haar dood was volgens hem "een mentale knock-out van hier tot gunter".

Hij had haar maandenlang liefdevol verzorgd en viel na haar overlijden in een diep gat. "Ik voelde plots verwantschap met de zwervers hier verderop, ineengedoken bij de Albert Heijn, in natte kleren tegen elkaar. Die eenzaamheid herkende ik ineens. Mijn vrouw en ik waren veel en graag samen."

Het was ook zijn vrouw geweest die hem met de opmerking "da's een leuk joch, Theo" op het spoor van Thierry Baudet had gezet.

Lees ook: Pas toen Thierry Baudet met een fles wijn voor zijn deur stond, wilde advocaat Theo Hiddema op de FVD-lijst

Zijn stap naar de politiek bleek uiteindelijk een reddingsboei: "Het was wel shocktherapie van jewelste. Ik werd het land ingesleurd door zo’n stokebrand als Baudet. Al die zaaltjes, al die mensen. En ineens heb je overal een stoet camera’s en microfoons voor je neus. Maar hij was een vrolijke noot en die zoek ik altijd."

Hij verdedigde ooit de 'zwarte weduwe' Rost van Tonningen

Hiddema deed als advocaat spraakmakende strafzaken als die van de 'Bende van Venlo' en rond de IRT-affaire.

Maar zijn verdediging van Florentine Rost van Tonningen – 'de zwarte weduwe' – deed het meeste stof opwaaien. Haar man Meinoud Rost van Tonningen was een berucht lid van de NSB en collaboreerde vergaand met de Duitse bezetters.

Zijn weduwe werd volgens EenVandaag later meerdere veroordeeld voor het verspreiden van nazilectuur en het organiseren van nationaal-socialistische bijeenkomsten. Theo Hiddema zorgde ervoor dat ze ondanks alle ophef die daar over ontstond haar staatspensioen mocht behouden. Dat kreeg ze, omdat haar man ooit parlementslid was geweest.

Hij beleefde daar veel plezier aan, zei hij in de biografie van Stan de Jong: "Ik vond het een genoegen die vrouw te verdedigen. Er zijn heel wat mensen geweest die hadden geheuld met de bezetter, denk aan de Nederlandse Unie, maar het hoogste woord voerden als het ging om het veroordelen van Florrie Rost van Tonningen. Ik vond het leuk om in mijn pleidooien op die hypocrisie te wijzen."  

Theo Hiddema bewondert Pim Fortuyn en Geert Wilders

Theo Hiddema stapte uiteindelijk voor Forum voor Democratie de politiek in, maar was daarvoor al groot bewonderaar van andere rechts-populistische politici als Pim Fortuyn en Geert Wilders.

"Aan de opmars van Fortuyn had ik intens veel plezier beleefd", vertelde Hiddema in de biografie 'Mr. Hiddema, strafpleiter, dandy, dwarsligger' van Stan de Jong. "Dat was smullen geblazen, vooral vanwege de reacties van andere politici die zich moesten instellen op dit fenomeen en in grote verwarring raakten. Ze probeerden van alles om hem weg te zetten. Eerst schilderden ze hem af als een dorpsgek of beweerden ze dat hij niet inhoudelijk was. Nou, als er íemand inhoudelijk was, dan was het Fortuyn wel. Hij schreef nota bene boeken over louter inhoudelijke kwesties. Hij had een compleet beeld van de samenleving, van het functioneren van de publieke sector. Daar had hij strakke plannen voor in petto. Fortuyn sloeg ze voortdurend met inhoudelijke argumenten om de oren waar ze geen weerwoord op hadden."

Na de moord op Pim Fortuyn in 2002 stond Hiddema zijn familie bij in het proces tegen Volkert van der G. Hij noemde de 18 jaar gevangenisstraf die "tijdbom" Volkert van der G. kreeg daarbij "gevaarlijk laag".

Ook bewondert Hiddema PVV-leider Geert Wilders. "Ik heb groot respect voor de heer Wilders. Hij geldt volgens de carrièrepolitici in Den Haag als fouter dan fout, maar hij slaagt er wel in om de rest in de richting te duwen die hij wil", zei Hiddema eind 206 tegen De Limburger.

Hij had ook best voor de PVV de politiek in kunnen gaan, zei hij ooit tegen de Volkskrant: "Als Wilders mij gevraagd had, had ik dat eervol gevonden. Maar hij heeft zijn eigen strategie als het gaat over zijn personeelsbeleid."

Lees meer over Nederlandse politici:

• 8 dingen die je wilt weten over Sigrid Kaag van D66, de grote winnaar van de verkiezingen
• ‘Lijst Omtzigt’ kan in theorie groter worden dan het CDA – 3 belangrijke verschillen tussen Pieter Omtzigt en Wopke Hoekstra
• 5 dingen die je nog niet wist over de nieuwe Kamervoorzitter Vera Bergkamp
• Mark Rutte wilde als kind concertpianist worden, nu is hij al meer dan 10 jaar premier van Nederland – zo klom hij op binnen de VVD
• Waarom Pieter Omtzigt bij zijn collega’s in Den Haag als ‘lastpak’ geldt